Notebook Kullanmaya Başlangıç : İhtiyaçları Belirlemek (Eski versiyon)

    Bu yazı 31 Ocak 2011'de yayınlanan orijinal versiyonun yedeğidir. Güncel versiyona buradan ulaşabilirsiniz.   

Yaklaşık 8 ay evvel kaleme aldığım Notebook satın alma rehberi isimli yazıma gösterilen ilgi -düşündüğümün çok çok üzerinde oldu bu ilgi- insanların bu konudaki bilgiye ne kadar aç olduğunu görmeme ve bu yazı dizisini kaleme almama vesile oldu. Tabii okuyucularımdan gelen yorumlarda gözlediğim, ihtiyaçları doğru belirlemek konusundaki eksiklik ve "Eee aldık şimdi ne yapmamız gerek?" soruları da ikinci bir etken oldu. Bu yazı dizisi Notebook satın alma rehberi'nin kapsamını genişlettiğim ve sadece satın alma aşamasını değil öncesini ve sonrasını ele aldığım bir üçleme oldu. Yazmak oldukça uzun zaman aldı çünkü bu yazıya verilecek bağlantıları yazmak düşündüğümün çok üzerinde vaktimi aldı. Sonuç olarak bu yazımda bir Notebook almaya karar verdiğiniz andan başlayarak aldığınız ürünün kullanım ömrünün bittiği ana kadar yapmanız ve yapmamanız gerekenleri bilgim dahilinde anlatmaya çalışacağım. Muhtemelen bu yazıyı okumayı tamamladığınızda Notebook'lar hakkında oldukça ileri seviye bilgiye sahip olacaksınız... Okumaya devam edin lütfen...

Notebook satın almaya karar verdiğiniz andan, aldığınız Notebook'un kullanım ömrünü doldurduğu veya yenilediğiniz ana kadar süren süreç 3 bölüme ayrılabilir. Bende bu doğrultuda bu yazı dizisini 3 yazıdan oluşturdum;

• İhtiyaçları belirlemek,

Bu süreçte nasıl bir konfigürasyona ihtiyacınız olduğunu doğru olarak belirlemek hem ileride hayal kırıklığına uğramanızı engelleyecek hem de ihtiyacınız olmayan özelliklere para yatırırken gerçekte ihtiyacınız olan özelliklere sahip olamamanızı yada eksik sahip olmanızı önleyecektir. Fakat bunu doğru belirleyebilmek için işlemciler ve grafik kartları hakkında temel de olsa bir bilgiye sahip olmanız gerekir. Aksi taktirde yanılmanız veya yanıltılmanız işten bile değildir. Bu konuda gerçekten uzman olmayan kişilerden fikir almayın. İyi niyetli olsalar da sonuçta derme çatma bilgileri sadece sizi yanıltmaya yarayacaktır. İşte şu anda okuyor olduğunuz Notebook Kullanmaya Başlangıç : İhtiyaçları Belirlemek bu aşamada size yardımcı olmayı hedefliyor.

• Marka-Model seçimi ve Satın alma,

İhtiyaçlarınızı doğru belirledikten sonra doğru marka ve modeli bulmanız gerekir. Bu aşamada size zaten yaklaşık 8 aydır Notebook satın alma rehberi adlı makalemde yardımcı olmaya çalışıyorum. Bundan sonra da bu aynen devam edecek.

• Kullanıma hazırlık ve kullanım,

Bu aşama  Notebook'unuzu aldığınız ve kutusunu açmaya başladığınız andan itibaren başlayan aşama. Bu aşamada size yardımcı olabilmek için  Notebook Kullanmaya Başlangıç :Kullanım ve Bakım adlı yazıyı yazdım. Bu yazıda Notebook'unuzun fiziksel bakımını ve işletim sisteminin bakımını nasıl yapacağınızı anlatacağım. Bunun yanında pek çok küçük ipuçları vermeye çalışacağım. Başlayalım...

I. AŞAMA :

İhtiyaçları belirlemek

Öncelikle ne kadar performansa ve bu performansın nerede yoğunlaşması gerektiğine karar vermelisiniz. Genel olarak bir bilgisayarın size sunacağı 2 tür performans vardır;

1- İşlem performansı

2- Grafik performansı

• İşlem performansı

İşlem performansında belirleyici etmen işlemcidir. Çok basit bir şekilde ne kadar güçlü işlemciniz varsa o kadar çok işlem gücünüz vardır. Ama işlemcinin gücünü anlamak bu konuda üstün körü bilgisi olan kişiler için kolay bir iş değildir.

İşlemci üreten iki şirket vardır: Intel ve AMD. Piyasadaki konfigürasyonları incelediğinizde AMD işlemciye sahip modellerin yok denecek kadar az olduğunu göreceksiniz. Bu yüzden bundan sonra işlemci konusunu sadece Intel ekseninde anlatacağım. Altta Intel'in derecelendirmelerinden yararlanarak benim oluşturduğum bir tablo görüyorsunuz;

Alttaki tabloda verdiğim sıralama tamamen Intel'in kendi remi sitesinde verdiği sıralamadır. Buradan ulaşabilirsiniz. Intel mühendisleri sıralamayı nasıl yaptıkları ile ilgili şu notu düşmüşler; "Intel İşlemci Derecelendirme sistemi; çekirdek sayısı, işlemci hızı, ön bellek boyutu ve diğer teknolojilerin kombinasyonuna dayanır. Yıldız sayısının çokluğu, daha fazla özellik ve yüksek yeterlilik anlamına gelir."

»» Tabloyu imlecinizi üzerine getirerek ayrıntılı inceleyebilirsiniz. 

»»» Chrome kullanıyorsanız ve resmin görüntülenmesinde problem yaşıyorsanız sağ tıklayıp "Bağlantıyı yeni sekmede aç" deyin.)

.

Burada bir uyarı yapmak istiyorum. Bilgisayar konusunda bilgili çoğu insan bile örneğin T6600 gibi Intel'in 3 yıldız verdiği bir işlemci ile 5 yıldızlı bir i7 işlemci arasında adını koyamasa bile "dağlar" kadar fark olduğunu düşünür. Bu bilgisayar dünyasına özgü bir akıl tutulmasıdır. Kesinlikle teknik anlamda da, kullanım tecrübesi anlamında da  aralarında uçurumlar yoktur. Birisi normal bir bilgisayar kullanıcısına özgü bir işlemi 30sn.de yapıyorsa diğeri taş patlasın 50 sn.de yapar. İnternette dolaşırken, film seyrederken zaten aralarında hiç fark olmaz. Normal masaüstü kullanımında ise fark vardır ama bir pencere birinde 30 ms.de açılır diğerinde 50 ms.de. Oyun performansında ise yine çok fazla fark olmayacaktır. Burada olayın kafanızda daha net canlanması için bir örnek vereyim;

T6600 işlemciye ve GT330M ekran kartına sahip Toshiba A-500 1DN 3DMark06'dan  6181 puan alırken, I5 430M ve yine GT330M konfigürasyonuna sahip aynı marka Toshiba Qosmio F-60 10H,  6243 puan alıyor. Bunlardan A-500 şu anda piyasada 1300 liraya satılırken, F-60'ı satan bir yer bulamadım ama satılıyor olsaydı 2500-3000 lira civarı bir fiyatı olacaktı. İşte bizi böyle soyuyorlar!

Sonuçta eğer oyun ağırlıklı kullanım amacınız olacaksa ekran kartına yatırım yapın. Eğer oyunla alakanız yoksa zaten yukarıdaki tabloda görebileceğiniz bütün 3 veya 4 yıldızlı işlemciler işinizi görecektir. Asıl dikkat etmeniz gereken işlemcinin mümkünse 32 nm mimarisi ile üretilmesi ve güç harcamasının yüksek olmamasıdır. Bu mimari ile üretilen işlemcilerin genelde Watt/Performans oranı daha yüksektir ve daha az ısınırlar. Bu da kullanım konforunu yukarı çeker, fan sesini azaltır ve bilgisayarın ömrünü uzatır. Altta güncel işlemcilerin kaç nm. mimarisi ile üretildiğini ve kaç watt enerji harcadığını gösteren bir tablo görüyorsunuz;

»» Tabloyu imlecinizi üzerine getirerek ayrıntılı inceleyebilirsiniz. 

»»» Chrome kullanıyorsanız ve resmin görüntülenmesinde problem yaşıyorsanız sağ tıklayıp "Bağlantıyı yeni sekmede aç" deyin.)

Burada bir konuyu önemli olduğu için tekrar ederek  vurgulamak istiyorum. Günümüzde pek çok pahalı Notebook'ta I7 işlemci ailesine ait işlemciler kullanılıyor. Bu işlemciler 45 nm. mimarisi ile üretiliyorlar ve 45 Watt enerji harcıyorlar. Bir mobil işlemci için oldukça yüksek olan bu harcama ısınmayı da beraberinde getiriyor.

(Altta İ7 720QM işlemciye sahip N61Jq'nun  (Soldaki resim) ve benim kullandığım T9600 işlemciye sahip  N61Vn'nin normal internet kullanımı sırasında sıcaklığını görüyorsunuz.)

Ben size örnek olarak bu iki makinanın sıcaklık değerlerini verdim ama şu anda piyasada satılan I7 işlemciye sahip bütün modellerin sıcaklık değerleri bu seviyelerde. Oysa piyasada satılan neredeyse bütün I5 ve I3 işlemciye sahip modellerin sıcaklık değerleri 40-45 °C civarında. Bu kimilerine fazla gelmeyebilir ama arada 20 °C civarı fak var. Buna karşılık örneğin I7 işlemciye sahip N61Jq 3DMark06 testinde 7900 küsur civarı skor yaparken; aynı ekran kartına (ATI Radeon HD 5730), aynı kasaya ve işlemci dışında tamamen aynı özelliklere sahip N61Ja (I5 430M) 7800 küsur skor yapıyor. Yani aralarındaki grafik performansı yok denecek kadar az.

İşlemci performansına gelince; işlemci performansını ölçmek grafik kartlarındaki kadar kolay değil. Bunun sebebi grafik işlemciler sadece belli bir amaç için geliştirilirler bu da görüntü işlemektir. Oysa işlemciler kullanıldıkları alanın doğası gereği çok fazla çeşitlilikteki işlemi gerçekleştirmek üzere tasarlanırlar. Bu yüzden birbirine yakın iki işlemciden biri belli bir türdeki hesaplamayı daha iyi yaparken diğeri başka bir türdeki hesaplamayı daha iyi yapabilir. Bu durumda bunların performansını karşılaştırmayı zorlaştırıyor. Ama kısaca şunu söyleyebilirim;

Pek çok test sonucu inceledim: 3Dmark06 GPU, SuperPI 1M, SuperPI 2M, SuperPI 32M, Dhrystone ve Whetstone, Cinebench R10 testleri, wPrime 32 testleri, Sysmark, Passmark vs.

Ve çok rahatlıkla söyleyebilirim ki, örneğin şu anda piyasada bolca bulunan I7 720QM ve I5 520M işlemcileri arasında standart kullanıcı için en fazla % 5-10 fark var. Bu testlerin 4 çekirdekli işlemcileri tam performansı ile kullanabildiğini ve normal hayatta kullandığınız programların büyük çoğunluğunun bu yönde optimize edilmediğini de düşündüğümüzde aradaki farkın normal bir kullanıcı açısından yok sayılabilecek kadar az olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.

Sonuçta yok denilebilecek kadar az performans farkı için, bütün bu uyarıları okuyup yine de "Sana ne kardeşim! Para bende düdük bende, ben en iyisini alırım keyfime bakarım" deyip, ortalama 300-500 lira fazla ödeyerek I7 işlemcili bir makina alabilir ve nefsinizi tatmin edebilirsiniz. Sonuçta para sizde düdük sizde ve tercihinize kimse karışamaz.

(Olası bir yanlış anlaşılmanın önüne geçmek için ekstra bir açıklama yapayım: Anlatmaya çalıştığım şey pahalı olduğu için almayın değil, "boşta çalışma sıcaklığı yüksek olduğu için almayın"dır. Fiyatları aynı olsa bile!)

Ama sizden daha az ödeyerek sizden 20 °C daha serin bir makinada çalışan ve sizinle aynı performansı alan kullanıcıları gördükçe içten içe  pişman olacağınız kesindir. Yanınıza kar kalan sadece, fazladan ödediğiniz ve Intel'in cebine giren para, klavyeye elinizi koydukça yanan avuç içleriniz, sürekli yüksek devirde çalışan bir fanın getirdiği gürültü ve muhtemelen genel sistem sıcaklığının yüksekliğinden dolayı daha çabuk arıza yapma potansiyeline sahip bir notebook olacaktır. Seçim sizin!

LÜTFEN OKUYUN, (ARALIK 2010)  Burada olabildiği kadar net ve açık anlattığım halde hala, Ama benim bütçem çok niye hepsini harcayıp i7'li notebook alamıyorum? Ya siz ısınıyo demişsiniz ama gerçekte bu kadar ısınmıyo değil mi, almamı tavsiye eder misiniz? Ben bütün bu yazılarınızı okudum, N53Jq'mu yoksa N53Jf'mi almamı tavsiye edersiniz?!! vb. gibi sorulara maruz kalıyorum. Son olarak tekrar anlatmaya çalışayım;           Ben burada Notebook almayı düşünenlerin doğru tercihler yapabilmesi için elimden geldiğince insanları bilgilendirmeye ve kendilerine en uygun model ve konfigürasyonları doğru bir şekilde belirlemelerine yardımcı olmaya çalışıyorum. Sonuçta para verecek, bilgisayarı kullanacak olan ve dolayısıyla son kararı verecek olan sizlersiniz. Ama lütfen verdiğiniz kararları bana onaylatmaya çalışmayın. Yani  bütün bu yazdıklarımı okuduktan sonra  gelipte bana "Ben oyun oynarım, Facebook'ta dolaşırım, bi de Youtube'da video izlerim şu İ7'li  modeli beğendim alıyım mı, ne dersiniz?" diye sormanız komik oluyor...  Böyle bir uyarı yapmak zorunda kaldığım için özür diliyorum. Nonpasaran

UYARI;

Burada yaptığım yorumlar Notebook'u oyun oynamak, internette dolaşmak, film izlemek, Photoshop, Office gibi programları kullanmak için almayı düşünen kullanıcılar (Yani Notebook kullanıcılarının %99'u) içindir. Notebook'u bu tarz bir kullanım senaryosu için alıyorsanız yukarıdaki her nokta, her virgül doğrudur.
Ama burada ortaya koyduğum görüş bir taşınabilir bilgisayara iş icabı ihtiyaç duyan ve bu taşınabilir bilgisayarda bazı özel amaçlı (Render, 3D modelleme, Animasyon, Simülasyon vb.) programlar çalıştırmayı düşünen profesyoneller için yanıltıcı olabilir çünkü bunların arasında i7 işlemcilerin vereceği performansa gerçekten ihtiyaç duyanlar olacaktır. Bu tip kullanıcılara tavsiyem taşınabilir bilgisayar almaktan vazgeçmeleri ve masaüstü sistemlere yönelmeleri. Ama taşınabilir bilgisayar gereklilikse kemdi meslekleri ile alakalı çevrimiçi kaynaklardan bu tip donanımları kullanan daha deneyimli kullanıcıların fikirlerini alabilirler veya yorum yazmak yoluyla bana sorabilirler.

Son olarak bu yorumlarım Arrandale sınıfı i7 işlemciler için geçerli değildir. Bu sınıftaki işlemciler 2 çekirdekli oldukları ve 32 nm. mimarisi ile üretildikleri için ısınma daha az. (Bu sınıftaki işlemciler i7-6xxM olarak adlandırılıyor.)

Sandy Bridge işlemci ailesinin piyasaya çıkması ile beraber yukarıda yazdıklarım -bir ölçüde, tamamen değil- geçerliliğini yitirdi. Çünkü Sandy Bridge i7 işlemcilerde artık 32nm mimarisi ile üretiliyorlar ve bu ısınma problemini bir nebzede olsa azaltmış durumda. Şu anda sadece Sandy Bridge i7 işlemciler piyasada ancak sonbaharla beraber Sandy Bridge i3 ve i5 işlemcilerde piyasaya sürüldüğünde yine oyun, film, internet ekseninde bilgisayar kullananların tercihi olmalı...

Sandy Bridge işlemciler ile ilgili geniş bir incelemeyi burada okuyabilirsiniz; 

2. Nesil Intel® Core™ (Sandy Bridge) İşlemci Ailesine Genel Bir Bakış

.

• Grafik performansı 

Grafik performansında belirleyici unsur "Ekran kartı"dır. Ekran kartının gücünü ve sınıfını belirleyen ana unsur ise ekran kartının grafik işlemcisidir, yani GPU.

Ekran kartları temel olarak 2'ye ayrılırlar; Dahili ve Harici.

• "Dahili" ekran kartları daha çok bilgisayarı ofis işlemleri, günlük kullanım ve internette dolaşmak için kullanan kullanıcılara hitap ederler. Güncel modelleri HD filmleri rahatlıkla oynatabiliyorlar. Bunların sahip olduğu GPU'lar harici ekran kartlarının sahip olduğu GPU'lara göre çok daha zayıf bir performansa sahiptir ve özellikle 3B oyunlar için müsait değillerdir.

• "Harici" ekran kartlarının performansı ise çok geniş bir skaladadır. (İleride bunları inceleyeceğiz) Bu kartları tanımlayan  temel bileşen grafik yongasının (GPU) kod numarasıdır.

Harici ekran kartları kullanım amaçlarına göre iki sınıfa ayrılırlar;

1. sınıfta DirectX üzerine optimize edilmiş grafik işlemcilere sahip ekran kartları var. Çoğunuzun yakından tanıdığı ve Notebook'ların çok büyük çoğunluğunda bulunan 3B oyunları çalıştırmaya yönelik tasarlanmış kartlar bunlardır. Bunlar ATI'de "Mobility Radeon" ve nVidia'da "GeForce" serileridir.

2. sınıfta ise Autocad, Autodesk 3ds max ve bunlara benzer profesyonel uygulamalar ile çalışan ve bilgisayar kullanım amacı eğlenmek değil, para kazanmak olan profesyonel  kullanıcılara yönelik tasarlanmış ekran kartları bulunur. Bunlar OpenGL için optimize edilmişlerdir ve nVidia'da "Quadro", ATI'de ise "Mobility FireGL" serisi olarak tanımlanırlar.

Harici ekran kartlarının dolayısı ile GPU'ların performansa göre sıralanması (Gücünün tespiti değil-Bu cümlenin işlemci konusunda anlattıklarımla çeliştiğini düşünebilecek okuyucularım için bu açıklamayı koymak istedim) işlemcilerde olduğu kadar kolay değildir. Bunun iki sebebi var; 1.si burada işlemcilerin aksine iki dominant firma var: ATI ve nVidia.  2.si işlemcilere göre çok daha fazla model var ve işlemcilerin aksine bu kartları sıraladığımızda basamaklar arasındaki performans farkı çok daha fazla. Konuyu biraz açarsam örneğin T9600 ve P8700 arasındaki performans farkı çoğu durumda % 20'yi geçmeyecektir. Oysa bu seviyelerde 2 ekran kartını karşılaştırdığınızda aralarında %100 belki de daha fazla performans farkı olacaktır.

Çoğu insanın bu kartların performansı hakkında bilgisi "Harici ekran kartı iyidir" ve "Bellek ne kadar fazla ise o kadar iyidir" seviyesindedir. Bu yüzden ilk baktıkları şey ekran kartının ne kadar belleğe sahip olduğudur. Bunu gören firmalar da artık bilgisiz kullanıcıları aldatmak adına her ekran kartına minimum 1 GB bellek koyuyorlar. Oysa bu kadar veriyi işleyecek kapasiteye sahip bir GPU'nuz yoksa o belleğin hiç bir anlamı yoktur. Yani ekran kartının performansını belirleyen grafik yongası yani GPU'dur.

Evet GPU'nun performansına da belleğin miktarı, belleğin tipi (Örn. GDDR3, GDDR5 gibi), bellek arayüzü (Örn. 64-bit, 512-bit gibi) gibi etki eden etmenler vardır ama zaten güçlü bir GPU seçerseniz bunlar olması gereken değerlerde olacaktır.

Size bu konuda tavsiyem belleğe kesinlikle bakmayın. Eğer bir satıcı "Bunda 1 GB ekran kartı var"  diyerek size bilgisayar satmaya çalışıyorsa bilin ki bu konuda zır cahildir ve cahilliği ile istemeyerek te olsa sizin yanlış bir tercih yapmanıza sebep olacaktır.Bunlardan uzak durun.

Bu yazıyı ansiklopedik bir makaleye çevirmek istemiyorum bu yüzden konuyu kısa keseceğim. Ama size ekran kartlarını sınıflandırmada firmaların uyguladığı yöntemi anlatmadan geçmeyim. Bu mantığı anladığınızda zaten bütün ekran katlarını kafanızda kabaca sınıflandırabilirsiniz. Bu yöntem  2 Majör ve 2 Minör olmak üzere 4 Adımdan oluşur;

GPU'nun sınıfını belirlemek; 

 GPU'lar en düşük performanslı GPU 0 (Sıfır), ve en yüksek performanslı GPU  9 olacak şekilde sınıflandırılırlar. Yani 0-3 rakamları giriş, 4-7 rakamları orta ve 8-9 rakamları performans sınıfını temsil eder. Ancak burada püf nokta şudur; bu rakamlar GPU modelinin 2. basamağında yer alırlar. Örnek vermek gerekirse;

8400M,8600M,4650,4670,5650,5730

modelleri orta seviye iken,

5850, 480M

gibi grafik işlemciler performans sınıfında yer alırlar.

Tabii bu sıralama aynı markanın modelleri arasında yapıldığında kesin bir sıralamadır. Ama eğer nVidia ve ATI'nin iki kartını karşılaştırdığınızda hem biraz tecrübeye hem de bilgiye ihtiyacınız olacak. Şöyle bir mantık yürütmeniz size yine kabaca da olsa yardımcı olacaktır;

nVidia'nın en güncel ve en güçlü mobil kartı = Ati'nin en güncel ve en güçlü mobil kartı  yani;

GeForce GTX 480M = Mobility Radeon HD 5870

Altta yeralan kartlara bunu uyarlarsak;

150M, 160M = 5770,  5750

330M, 335M, 240M = 5650, 4670, 3870

230M = 4650

gibi sonuçlara ulaşırsınız.Tabii burada doğru yorum yapabilmeniz için ekran kartları hakkında ileri seviye bilgiye sahip olmanız gerekir.

GPU'nun güncelliğini belirlemek,

Güncellikten kasıt şu; Örneğin bundan sadece 4 sene evvel piyasaya sürülmüş olan nVidia GeForce Go 7950 GTX, bugün nVidia'nın GT230M GPU'su seviyesinde bir karttır. Oysa zamanında bugünkü nVidia GTX 480M gibi en üst seviye bir kart idi. Yani bakmanız gereken 2 yer, model numarasının 1. rakamı.

Yani örnek bir sıralama verirsem;

8400M < 9400M < 240M  

Gördüğünüz gibi 2. rakamları aynı olduğu için 1. rakama bakıyoruz. 9400M'in 9 rakamı ile başlıyor olması, 8 ile başlayan 8400M'den daha yeni ve dolayısıyla daha güçlü bir kart olduğunu gösteriyor.nVidia 9000 serisinden sonra 100M, 200M, 300M ve 400M serisini çıkardığı için de 2 rakamı ile başlayan 240M, 9 rakamı ile başlayan 9400M den daha yeni ve güçlü bir kart oluyor. Tabii bu adımı yorumlayabilmek için firmaların ekran kartı modelleri hakkında biraz bilgi sahibi olmak gerekiyor.

3. ve 4. adım 1.ve 2. adıma göre nispeten daha önemsizdir.

Ekler,

Genelde her modelin başında veya sonunda bir ek bulunur.

• Bunlardan "Go", "M" veya "Mobility Radeon" eki Notebook'lar için olduğunu, "HD" eki  ise High Definition (Yüksek çözünürlük) medyaları oynatabileceğini belirtir.
• "SLI" eki birden fazla nVidia ekran kartının aynı anda kullanıldığı durumu, "Crossfire" eki birden fazla ATI ekran kartının aynı anda kullanıldığı durumu ve X2 eki ise tek ekran kartının çift GPU'ya sahip olduğu durumu belirtir.

Artık kullanılmıyor ama performansı belirten ekler de vardır.Bunların sıralaması şöyle;

GTX > > GTS > GT > XT > GS > G

Son rakam-lar,

Doğal olarak burada büyük rakam daha iyidir.

9600M < 9650M

5650 < 5670

gibi. Ama bunun ilk 2 adıma göre daha önemsiz kısım olduğunu unutmayın. Öce ilk 2 adımı uygulayın sonuç çıkmıyorsa o zaman bu ek önem kazanır. Daha önce de gördüğümüz gibi 5670 ve 5750 karşılaştırılacaksa son 2 rakamı büyük olan 5670'in değil  2. rakamı büyük olan 5750'nin daha performanslı bir kart olduğu aşikardır. Ama bazı kartlarda bu son ek de önem kazanır. Örneğin 5670 - 5730 karşılaştırmasında da  görebileceğiniz gibi bazen 2. rakamı büyük olan kart 2. rakamı küçük olan kart ile eşit seviyede hatta daha zayıf bir kart olabiliyor.

Sonuç olarak;

Bu konuda deneyimsiz olan kullanıcılar daha ayrıntılı ve sıralanmış sonuçlara Notebookcheck sitesinden ulaşabilirler. Fakat daha evvel defalarca yaptığım bir uyarıyı tekrar yapayım;

Bu tip siteler ticari amaçla, dolayısı ile para kazanmak için kurulmuş sitelerdir. Bu sebeple bazen belli kartların öyle gerektiği için manipüle edilmesi çok sık rastlanan bir olaydır. Bazen de sıralamaların  bilmeden veya yeterli veri olmadığından yanlış yapıldığı oluyor. Bu konularla ilgili bir örnek vereyim;

Bu site yaklaşık 2 senedir  HD 4650'yi  GT 240M ve GT 330M'den hatta daha 3-5 gün öncesine kadar GT 335M'den daha performanslı bir kart olarak lanse ediyor. Oysa ben gerçek kullanıcıların yaptığı yüzlerce benchmark inceledim ve genelde 4650'nin 3DMark06'dan aldığı skor 5500-6300 civarında.Oysa 240M-330M ve 335M,  6700-8000 seviyesinde skorlar alıyor. Bu kadar bariz bir fark varken bu sitede hala 4650'nin söz konusu diğer kartlardan ısrarla daha üst sıralarda konumlandırılması yukarıda anlattıklarımı doğrular nitelikte. Bu şekilde son 2 senede binlerce insanı yanlış yönlendirerek hatalı seçim yapmalarına sebep oldular.

2. bir örnek ise aylardır 330M'i  335M'den daha güçlü bir kart olarak gösteriyorlar. Ekran kartı üreticilerinin  geleneksel kodlama yöntemine göre zaten böyle bir şeyin olması mümkün değil. Gerçi yakınlarda bu hatalarını düzelttiler ama bu arada yine binlerce kullanıcının yanlış tercihler yapmasına sebep oldular. Yani uzun lafın kısası çok ciddi bir site değil, gerektiğinde göz atın ama kendi mantığınızı da kullanın.

Ben daha evvel güncel ekran kartlarının performansları ile alakalı Popüler "Notebook"ların Benchmark Puanları isimli bir yazı yazmıştım. Bu yazıda güncel ekran kartlarının, gerçek kullanıcıların yaptığı  benchmark testlerinden aldıkları sonuçlara göre gerçek hayatta verdikleri performansı inceleyebilirsiniz.

• Çok kaba olarak 2000-4000 civarı bir skora sahip bir ekran kartı, bilgisayarını HD film izlemek, internette dolaşmak, Photoshop'ta resim düzenlemek ve nadiren çok fazla grafik gücü istemeyen oyunları oynamak için kullanan kullanıcılar için yeterli olacaktır.
• 4000-6000 civarı bir skor bu kartın strateji türü oyunları yüksek çözünürlükle çalıştıracağı anlamına gelir. Ayrıca 2008'e kadar çıkmış olan bütün oyunların hemen hemen tamamını yüksek veya orta-üst ayarlarda çalıştırabileceğiniz anlamına da gelir. Daha sonra çıkan oyunları ise oyuna bağlı olarak orta-alt ayarlarda çalıştıracakır.
• 6500-7000 ve üstü  skora sahip kartlar ise an itibari ile bütün oyunları en azından orta ayarlarda, çoğu oyunu ise yüksek ayarlarda çalıştırabilirler.Bu şekilde ne seviye bir karta ihtiyacınız olduğunu anlayabilirsiniz. (İleride bu konu daha detaylı işlenecek)

II. AŞAMA:

Marka-Model seçimi ve Satın alma

Nasıl bir konfigürasyona ihtiyacınız olduğunu tespit ettikten sonra sıra hangi marka ve modeli tercih etmeniz gerektiğine gelir. Burada da dikkate almanız gereken onlarca etmen vardır ve bu kafanızın oldukça karışacağı, karar vermekte zorlanacağınız bir dönem olacaktır. Bunların hepsini Notebook satın alma rehberi adlı yazımda detaylı bir şekilde anlattım. Şimdilik oraya geçin ve kendinize bir Notebook alana kadar orada kalın. Ama önce -ileride ayrıntılı bir şekilde işlemiş olsamda- dikkat etmeniz gereken temel bir kaç detayı yazmak istiyorum;

Bir modeli seçmenizde temel etken konfigürasyonu olmalı ama tek baktığınız nokta da bu olmamalı. Doğru seçim yapmanın püf noktası, kullanım amacınıza uygun konfigürasyonu bulduktan sonra bu konfigürasyona sahip en ucuz modeli bulmak değildir. Benzer bir şekilde pahalı ise iyidir mantığı ile seçim yapmanız da size zarar getirecektir. Bu psikolojiyi kullanan firmalar olduğunu unutmayın. Çoğu kullanıcı adayı bütçesinin müsade ettiği en yüksek konfigürasyonu almanın doğru alışveriş olduğunu düşünür. Bu yanlış bir düşüncedir. Dikkat etmeniz gereken önemli noktalar şunlardır:

• Seçtiğiniz modelin üreticisinin, tüketici haklarına saygılı bir firma olmasına dikkat edin. Ürünlerini çok uygun fiyatlarla satan ama sonra gerek destek gerekse servis olarak arkasında durmayan markalardan uzak durun.
• Kullanmayacağınız özelliklere para yatırmayın.
• İhtiyacınızın çok üzerinde bir konfigürasyon satın almayın. (Örn. tek oyun aktivitesi Facebook oyunları oynamak olan bir kullanıcının HD 5730 gibi performanslı bir ekran kartına sahip bir modeli satın alması parasını sokağa atması anlamına gelir)
• Almayı düşündüğünüz bir modelin ısınma problemi olmadığından emin olun. Normal internet kullanımında Ort. 45-50 °C üzeri genel kullanım konforunu her açıdan aşağı çekecektir. Oyun oynarken ise 80 °C kadar çıkması bütün notebooklar için normal sayılır.
• Eğer Notebook kullanımının sizin için bir işkenceye dönüşmesini istemiyorsanız en az 1200 lira bütçeye sahip olmalısınız.Bunun altında bir bütçeniz var ise bir "Desktop" bilgisayar toplamayı düşünmelisiniz.

 Notebook satın alma rehberine buradan ulaşabilirsiniz. Bir Notebook satın aldığınızda ise sizi Notebook Kullanmaya Başlangıç :Kullanım ve Bakım bölümünden devam etmeye bekliyorum....