Güvenli Online Alışveriş için 20 İpucu!

          Online alışveriş artık hayatımızın bir parçası haline gelmiş durumda. Alışveriş etmeyi hepimiz karınca kararınca biliyoruz ama alışverişin temelini oluşturan parayla malın takasına 2 yeni parametre yani İnternet ve Bilgisayar girince özellikle yaşını başını almış insanlar için büyük bir bilinmezlik söz konusu oluyor. Doğal olarak insanlar alışveriş yapacağım derken çalışıp didinerek kazandıkları paralarını kaybetmek istemiyorlar.

          Ben de sık sık "İnternetten alışveriş yapmak güvenli mi?" ya da "Nereden alışveriş yapmalıyız?" gibi sorularla karşılaşıyorum.  Bu yazıda elimden geldiğince bu sorulara cevap vermeye çalışacağım...

          İnternetten alışveriş yapmak tabii ki klasik alışverişe ile karşılaştırıldığında güvenli değil. Sonuçta yazının başında belirttiğim gibi para/mal takasına yeni parametreler ekleniyor ve eklenen her paranetre her zaman güvenliği azaltır. Ancak temelde daha az güvenli olan online alışverişi güvenli hale getirmek de elinizde. Bu yazıda İnternet'ten alışveriş yaparken nelere dikkat etmeniz gerektiğini anlatmaya çalışacağım...

Bilgisayar Ayağı

1- Kendi bilgisayarınızı kullanın. Başkasının bilgisayarı veya ortak kullanılan bir bilgisayar ile asla alışveriş yapmayın.

2- Bilgisayarınızda güncel bir antivirüs yazılımı yüklü olsun.  Bu antivirüs yazılımı ister ücretli ister ücretsiz olsun en önemli nokta güncel olması. Unutmayın; İyisini kullanacağım diye korsan antivirüs kullanmaktansa ücretsiz bir tane kullanmak evladır.
    Buna ek olarak bir anti-malware yazılımınızın bulunması da önemli. Siz iyisi mi bu yazıyı özeliklede Güvenlik başlığını okuyun.

3- İşletim sisteminiz güncel olmalı. Hiçbir işletim sistemi mükemmel değildir. Her zaman hatalar barındırırlar. Bu hatalar ise güncellemeler ile giderilir. Bu yüzden asla  otomatik güncellemeleri kapatmayın. Durum her zaman bu olmalı.


4- İnternet tarayıcınız güncel olmalı. Internet Explorer 11 çıkmışken halen Internet Explorer 8 + Windows XP ikilisini kullanıyorsanız kusura bakmayın ama siz gidin herhangi bir mağazadan alışveriş yapın. İnternetten alışveriş sizin harcınız değil.


5- Bilgisayar dışındaki cihazları kullanın. Çoğu durumda bilgisayar dışındaki cihazları kullanmak daha güvenlidir. Bunun sebebi hem saldırganların -popülerliğinden dolayı- daha çok Windows işletim sistemi çalıştıran cihazlara saldırmaları (Böylece radarın dışında kalırsınız) hem de çoğu büyük online alışveriş sistesinin alışveriş uygulamalarının olmasıdır. Alışveriş uygulaması kullandığınızda saldırganın önüne aşması gereken bir duvar daha örersiniz.

Ağ Ayağı

6- Ağınızın güvenliğini sağlayın.  
     Eğer kablosuz ağ kullanıyorsanız ağınız mutlaka şifrelenmiş olmalı. Ayrıca ağınızda birden fazla cihaz varsa bunların güvenilir cihazlar olduğundan emin olun.

    Asla herkese açık şifresiz ağ bağlantılarını kullanırken veya sizinle aynı ağı (İnterneti) kullanan bilmediğiniz cihazlar varken alışveriş yapmayın.

Kablosuz ağ güvenliği ile ilgili gerekli bilgileri burada bulabilirsiniz.

Satıcı Ayağı

7- Satıcıyı araştırın. Bir ürünü beğendiniz fiyatı da uygun. Almadan önce Google'da satıcıyı araştırın. Sahte bir alışveriş sitesine kredi kartı bilgilerinizi vermek üzere olabilirsiniz. Ya da güvenilir olmayan bir satıcı verdiği özelliklere uymayan bir ürünü size gönderebilir. iPhone sipariş etmişken kargodan bir Starking elmanın çıkması hoş olmaz.


8- Web sistesinin güvenliğinden emin olun. Güvenli Web sitelerinde ödeme alanına girdiğinizde veya oturum açtığınızda adres http:// olarak değil https:// olarak başlar. Ayrıca address satırında bir kilit simgesi görünür. Bu kilit simgesine tıklatarak sitenin güvenlik sertifikası hakkında bilgi alabilirsiniz.

Banka Ayağı

9- Bankamatik kartları ile alışveriş yapmayın. Bankamatik kartları doğaları gereği kredi kartlarına göre çok daha az güvenlik katmanına sahiptir. Her zaman kredi kartını tercih edin.


10- Sanal kredi kartı veya telefonla doğrulama kullanın.  Çoğu banka tek seferlik sanal bir kredi kartı kullanmanız için seçenekler sunar. Alternatif olarak SMS ile doğrulama kodu kullanabilirsiniz. Her iki yöntemde de kredi kartı bilgileriniz saldırganların eline geçse bile kulanamayacakları için sorun olmayacaktır.

Kullanıcı Ayağı

11- İçgüdülerinize güvenin. Eğer bir ürünü İnternet'ten alırken kendinizi rahat hissetmiyorsanız almamanız belki daha iyidir. İkinci bir defa düşünün...


12- Fiyatı karşılaştırın. Satın almayı düşündüğünüz ürünün fiyatuını fiyat arama motorlarında aratın. Fiyat genelden çok düşükse ürünü almayın. Hiçkimse bir ürünü piyasanın çok altında satamaz. Satıyorsa bir bit yeniği vardır!



13- Alışverişlerinizi evden yapın. Yukarıda da anlattım; pek çok sebepten dolayı ev daha güvenlidir. İnternet'i sadece bildiğiniz cihazlar kullanır. Cihazları aileniz kullanır. Şifrenizi e-posta adresinizi başkaları yanlışlıkla göremez vs.


14- Güçlü parola kullanın. Bütün alışveriş siteleri alışveriş yapmadan önce bir kullancı hesabı oluşturmanızı ister. Bu hesabı oluştururken hep aynı e-posta adresi, aynı kullanıcı adı, aynı parolayı kullanırsanız eninde sonunda dolandırılırsınız. Güçlü parolalar ve farklı kullanıcı adları/e-posta adresleri kullanın.

15- Kişisel verilerinizi kaydetmeyin. Çoğu alışveriş sitesi bir dahaki alışverişinizde kolaylık olması amacı ile kredi kartı bilgileriniz, adresiniz gibi bilgileri kaydetmek ister. Kaydetmeme seçeneği varsa kaydetmeyin! Çünkü Web sisteleri ne kadar güvenilir olurlarsa olsunlar saldırganlar tarafından ele geçirilebilirler. Gelecek sefere tekrar bilgilerinizi girme zahmetine katlanmak bu bilgilerin saldırganların eline geçmesinden iyidir.


16- Fazla paylaşımcı olmayın. Evet alışveriş yapmak için bir hesap oluşturmak, kredi kartı, kargo bilgilerini vermek zorundasınız ama hepsi bu. Facebook'da olmadığınızı unutmayın. Sadece zorunlu olduğunuz alanları doldurun.



17- Fiyatı ve siparişinizi iki defa kontrol edin. 


18- Kaydedin. Sipariş bilgilerinizi, satış sözleşmesini ve sitenin Gizlilik ve Güvenlik taahütlerini yazdırın. Siteden almış olabileceğiniz e-postaları silmeyin.


19- Banka hesabınızı kontrol edin. Siparişinizi tamamladıktan sonra banka hesabınızı kontrol edin. Siparişinizin bedeli ile bankaya yansıyan meblağın aynı olduğundan emin olun.

20- Kargoyu kontrol etmeden teslim almayın. Siparişiniz geldiğinde mutlaka kargo görevlisinin önünde açarak kontrol edin. Bir sorun varsa kargo görevlisine tutanak tuturun veya teslim alamayın. Ardından hemen satıcıyı bilgilendirin.

Son olarak...

6502 SAYILI TUKETICININ KORUNMASI HAKKINDA KANUN'a göre online alışverişlerde -ürüne zarar vermediğiniz sürece- 14 gün içinde hiçbir sebep göstermeden ürünü iade edebilirsiniz. İade prosedürleri bütün online satış kanalarrının Web sayfalarında anlatılır. İade sürecinde bunlara uymaya özen gösterin.