Masaüstü : Ekran Kartını Değiştirmek

Masaüstü sitemlerin Notebook'lara göre en büyük avantajlarından biri kısmi donanım yükseltmelerine (Upgrade) izin vermesidir. Bu sebeple başlangıçta doğru yapılandırılmış bir Masaüstü sistem küçük küçük yükseltmelerle oldukça uzun bir süre güncel olarak kullanılabilir. Artık güncel oyunları çalıştırmakta zorlanan bir ekran kartını daha güncel ve güçlü bir modelle değiştirmek buna örnektir. Bu yazıda ekran kartı değişimini -Dikkat etmeniz gereken noktalar ve Windows çerçevesinde yapmanız gerekenler olarak ele alacağım...Mekanik olarak yapmanız gerekenleri zaten Youtube'da kısa bir aramadan sonra kolayca seyrederek öğrenebilirsiniz- anlatacağım. Bu işlem son derece basit olmasına rağmen yapacağınız bir yanlışlık ekran kartının kullanılamaz duruma gelmesine sebep olabilir, bunu göz önünde bulundurun.

Donanım konusu çok oynak bir konu,  hatta gayya kuyusu gibi. Sürekli takip etmek insana bir şey kazandırmadığı gibi yeni çıkan teknoloji ve donanımları takip etmek oldukça ciddi mesai istiyor. Bu sebeplerle uzun zamandır bu konuya ilgimi yitirdim. Bu yüzden bu konu başlığı altında donanım konusunda ki soruları yanıtlayamayacağım çünkü güncel bilgiye sahip değilim. Bunlar için forumları kullanabilirsiniz.

Ekran kartı satın alırken dikkat  etmeniz gereken noktalar;

• Anakartınızın bağlantı tipine uyumlu olması (AGP, PCI, PCIe, PCIe 2.0 x16, PCIe 2.1 x16)
• Güç kaynağınıza uyumlu güç tüketimine sahip olması. (Tersi bir durumda ekran kartınızdan tam verim alamazsınız ve güç kaynağını değiştirmek için ekstra masraf yapmak zorunda kalırsınız)
• Kasanıza uyumlu olması. (Yeni çıkan pek çok kartın normalden büyük boyutlara sahip olabileceğini ve eski kasalara sığmayabileceğini göz önünde bulundurun.)
• Monitörünüzle tam uyumlu çıkışlara sahip olması  (HDMI, DVI vb.)

Burada yeri gelmişken pek çok kullanıcının kafasını karıştıran bir noktaya açıklık getireyim. HDMI ve DVI arasındak tek fark HDMI'ın sesi de iletebilmesidir. DVI'ın ise bu kabiliyeti yoktur. Bunun dışında aktarabilecekleri görüntü kalitesi tamamen aynıdır, herhangi birinde daha kaliteli veya daha kötü görüntü alınabilme ihtimali yoktur. Yani monitör bağlamak için DVI'ın, televizyon bağlamak için ise HDMI'ın ideal olduğunu söyleyebiliriz.

Uzun lafın kısası; Hiçbir zaman televizyona bağlamayı düşünmediğiniz bir bilgisayara ekran kartı alırken, eğer sadece DVI çıkışı olan bir ekran kartı ile hem DVI hem HDMI çıkışı olan 2 model arasında kalırsanız ve aralarında fiyat farkı varsa sadece DVI çıkışa sahip kartı alabilir ve  kullanmayacağınız bir özelliğe ekstradan para vermemiş olursunuz.

İhtiyacınız olacak malzemeler;

• Yıldız tornavida
• Yeni ekran kartı
• Ekran kartının sürücüsü (Yanında CD'si verilir yoksa internetten indirebilirsiniz)

1- Eğer anakartınızda dahili bir grafik işlemci varsa bunu BIOS'tan devre dışı bırakın. Bunun için bilgisayarı yeniden başlatıp BIOS'a girin ve gerekli ayarlamayı yapıp kaydedin.

BIOS : "Boot" Önceliğini Değiştirmek (Bilgisayarı DVD veya USB'den Başlatma)



2- Eski ekran kartınızın sürücüsünü kaldırın. Bunun için;


a-) Aygıt Yöneticisi'ni açın. (Bilgisayar/Sağ tık/Yönet/Aygıt Yöneticisi)

b-) Aygıt Yöneticisi'nde Görüntü Bağdaştırıcıları sekmesini genişletin ve Ekran kartınıza çift tıklayın.

c-) Sürücü sekmesini açın ve en altta gördüğünüz Kaldır butonuna tıklayın, ardından gerekli onayları verip işlemi tamamlayın.

3-  Bilgisayarı kapatın, ardından önce kasanın güç kaynağı ile bağlantısını kesin ardından diğer bağlantıları çıkarın.


4- Kasayı anti-statik bir çalışma ortamına alın.
(Tahta bir masa idealdir. Halı veya metal içeren bir yüzeyi kesinlikle kullanmayın. Ardından kendinizi topraklayın. Bunun bir kere musluğa dokunmanız yeterli olacaktır.Ayrıca yünlü bir giysi giymemeye dikkat edin.)


5- Eski kartınızı çıkarıp yenisini takın. (Bu genellikle son derece kolaydır ancak önce kullanma kılavuzuna göz atmaktan bir zarar gelmez. Ayrıca Youtube'da ekran kartınızın modeli ile arama yaparsanız muhtemelen bir montaj videosu bulursunuz.) Ardından kullanma kılavuzunda gösterildiği üzere kartı kasaya sağlamca sabitleyin.


6- Söktüğünüz bütün bağlantıları geri takın ve bilgisayarı başlatıp yeni ekran kartınızın sürücüsünü yükleyin.


Artık kartınız kullanılmaya hazır. Eğer eski ekran kartınızı muhafaza etmeyi düşünüyorsanız yeni ekran kartı ile gelen anti-statik poşet içinde saklayabilirsiniz.

Eğer eski ekran kartınızı muhafaza etmeyi düşünmüyorsanız, kesinlikle çöpe atmayın. Elektronik atıkları çöpe atmak çevre için zararlıdır. Bunun yerine en yakın elektronik servisine bırakın (Arçelik, Vestel Vb.) Büyük şirketlerin bu tip atıklar için geri dönüşüm projeleri vardır ve doğaya zarar vermeden elektronik atığınızın yok edilmesini sağlarlar. 
Unutmayın çevreye dikkat etmek bir lûtuf değil, insan olmanın getirdiği bir sorumluluktur.